“ENERJi Bakanı Taner Yıldız, 25 Ocak günü Karapınar’da 1.8 milyar tonluk bir linyit rezervi bulunduğunu açıklamışsa da bu kömür yataklarını ‘sözde özel sektör’, yandaş şirketlere peşkeş çekmek için can atmakta ve şu soruları kamuoyundan saklamaktadır.

Bürokratları, Bakan’a eksik bilgiler vermektedirler ve de bu konuyu kimsenin anlamadığını sanmaktadırlar. Kaldı ki geçmiş Cumhuriyet hükümetlerinin övüncü 2400 megavat gücündeki Atatürk HES’ini kamuoyu gözünde küçük düşürmek veya göstermek için ondan büyük hayali 5000 megavat gücünde termik santral yapacağından bahsetmektedir.
Atatürk Barajı, Türkiye’nin elektrikte ‘amiral gemisi’ ve en büyük elektrik santralımızdır. Bu işleri iyi bilen Y. Mühendis Aslan Özmen yurtiçinde ve yurtdışıda bir çok proje yürütmüş bir uzman olarak Bakan’a bazı sorular yöneltiyor:

Bulunan linyitin kcal’i (ısıl değeri) nedir? Afşin-Elbistan gibi 900 kcal midir, yoksa daha yüksek midir? Diğer tüm linyit santrallarımız 2550-4000 kcal ısıl değerinde kömürler yakmaktadır. Çünkü düşük ısıl değerli linyitler bir tür turp olup kolay yanmaz. Bu santralın çalıştırılması için, fuel oil’le takviye yapılmakta olup, yakında fuel oil yerine Afşin santralına doğalgaz bağlanacaktır. Dolayısıyla Afşin A’da 4 üniteden 1’i; Afşin B santralında ise 4 üniteden 2’si çalışmaktadır. (15 milyar kilovatsaat yerine ancak yılda 5.6 milyar kilovatsaat elektrik üretilmektedir).
Çünkü… Yıllık 200 milyar kilovatsaatlik Türkiye elektrik tüketiminde, kömürlü termik santrallar ve HES’ler durdurulmakta ve özel doğalgaz santralları tam kapasitede çalıştırılarak kayırılmaktadırlar. Yani öncelik almaktadırlar. TEK’te ve dünyada, HES’ler ve kömür santralları, tam kapasitede puant (yük) santralı olarak çalıştırılır; doğalgaz ve HES’lerin bazıları ise yük ayarı için… Şimdi Türkiye’de bunun aksi yapılmaktadır.

11 yıllık iktidarı döneminde, AKP iktidarı 1 kilovat gücünde, bir elektrik santralı bile yapmamış, geçmiş Cumhuriyet hükümetlerinin ve işçilerinin emeğiyle yapılan tüm elektrik santrallarını (25.000 MW=110 milyar kws) satmıştır. AKP’nin Afşin santrallarında bir emeği yoktur.
Enerji Bakanı Taner Yıldız, Konya Karapınar’da 5000 megavat gücünde termik santrallar planlandığını söylemiştir. Bu güç bana göre veya bilen herkese göre, 4 adet 1250 megavat gücünde termik santral demektir. Eski Enerji Bakanı Hilmi Güler de, Eskişehir ve Çankırı’da benzeri kömür yatakları bulunduğunu açıklamışsa da 9 yıl boşa geçmiştir.

Afşin-Elbistan kömürleri 1967 yılında bulunmuş olup, dönemin Başbakanı S. Demirel, Afşin A, kömürlerinin temelini 1975 yılında atmış, 1400 megavat gücündeki ilk A santralı 1984 yılında, 1400 megavat gücündeki Afşin B santralı da 2003 yılında işletmeye alınmıştır.
Böyle bir kömür santralının ve kömür işletmesinin yapımı minimum 7 yıl sürer ve sürmüştür. Bu iş o kadar kolay değildir. Böyle bir devasa projeyi yapmaya ne özel sektörün bilgisi, ne sermayesi, ne de isteği yeter!

11 yıldır Afşin-Elbistan’da 2 adet 1400 megavatlık 2 yeni santral kurulması geçmiş iktidarlar tarafından planlanmışken, ufukta bir eylem yoktur.Önce altyapısı hazır gündemdeki, Afşin C ve Afşin D santrallarını yapsın! Bu gün başlasa 7 yıl sürer.
Esasa gelirsek
TEK ortadan kalktığından 1 yıl içinde özel sektör yeteri kadar elektrik üretemeyeceğinden, Türkiye yeniden elektrik kesintilerine başlayacaktır. Türkiye’ye fazla elektrikte gerekmez. Elektriği sanayi kullanır. Sanayi yoktur ki!.. Tüketim yılda gereksiz yapılan 200.000 adet yeni konutun her birinin harcayacağı x 2.5 kilovatlık tüketimden harcayacağı 500 MW=3.5 milyar kws’den meydana gelmektedir. Rahatlık şimdiye kadar, ANAP iktidarının bıraktığı % 30 oranındaki yedek kapasiteden gelmişti.
Enerji Bakanı kesintilere ve hedefleri tutturamayacağına kılıf aramaktadır.