Enerjimagazin-Uluslararası danışmanlık ÅŸirketi Kearney, elektrikli araçlar sektörünün durumu ve geleceÄŸine dair beklentileri içeren bir rapor yayınladı. Rapora göre elektrikli araçlar henüz otomotiv endüstrisinin küçük bir kısmını oluÅŸturuyor. Elektrikli araçların küresel otomotiv satışlarındaki payı henüz yüzde 5’e ulaÅŸamadı. Türkiye’de ise elektrikli ve hibrit araçların pazar payı yüzde 3.4’le sınırlı kaldı. Dünyanın en büyük pazarı ABD’de elektrikli araçlar toplam otomobil üretiminin sadece yüzde 1.5’ini oluÅŸturuyor.
Kearney uzmanlarının deÄŸerlendirmesine göre elektrikli araç satışlarının kritik eÅŸiÄŸi aÅŸabilmesi için tüketicilerin finansal ve günlük kullanım açısından bu araçları edinmenin mantıklı olduÄŸuna dair ikna edilmeleri ÅŸart. Bunun için öncelikle elektrikli araçların evde ve iÅŸte kolayca ÅŸarj edilebilmeleri gerekiyor.
Ölçek Ekonomisi EksikliÄŸi
Tüketicilerin elektrikli araç edinme konusunda tereddüt yaÅŸamasının en önemli nedeni, bu araçların ortalama menzilinin 450 kilometre ile sınırlı olması. Üstelik elektrikli araçların tek ÅŸarjla kat edebileceÄŸi mesafe, soÄŸuk havalarda daha da kısalıyor.
Kearney’in raporuna göre elektrikli araçların daha az tercih edilmesinin ikinci önemli nedeni ise fiyatlar. Elektrikli araçların yüksek fiyattan satılmasının arkasında ölçek ekonomisinin oluÅŸturulamaması yatıyor. Yüksek sayılarla üretime geçilememesinin yol açtığı birim başına yüksek maliyet, bu araçların yüksek fiyatlarla satılmasına yol açıyor.
Devlet DesteÄŸine Hâlâ Ä°htiyaç Var
Yeni geliÅŸen endüstrilerin kritik eÅŸiÄŸi geçebilmek için devlet desteÄŸine ihtiyaç duyduÄŸu belirtilen raporda, elektrikli araçların sadece çalışanlara ve tüketicilere fayda saÄŸlamadığı; havayı temizlediÄŸi ve karbon salımını azalttığı için küresel ısınmanın yavaÅŸlatılması ve çevrenin korunmasını da saÄŸladığı kaydedildi.
Kearney uzmanlarına göre, elektrikli araçları tüketici açısından daha tercih edilir kılmanın bir yolu da seçenek sayısını arttırmak. Ucuzdan pahalıya, büyükten küçüÄŸe, arazi için olanından ÅŸehir içi versiyonuna pek çok model seçeneÄŸinin bulunması, elektrikli araçların yaygınlaÅŸabilmesi için büyük önem taşıyor.
Vergi TeÅŸvikleri Fiyatları DüÅŸürür
Rapora göre elektrikli araçların yaygınlaÅŸması için devlete düÅŸen önemli sorumluluklar da var. Bunların başında vergi teÅŸvikleriyle fiyatın azaltılması geliyor. Yerel yönetimlere ve enerji ÅŸirketlerine yönelik destekler de, Kearney uzmanlarına göre altyapının geliÅŸmesini saÄŸlayacağı için önem taşıyor. Rapora göre devletlere düÅŸen bir baÅŸka görev, otoparklar ve trafikte bazı avantajlar saÄŸlayarak elektrikli araçların cazibesini artırmak.
En Fazla Destek Norveç’te
Raporda, güçlü destekler sunan ülkelerde elektrikli araçların daha hızlı yaygınlaÅŸtığına dikkat çekildi. Dünyada elektrikli araçlara en fazla destek saÄŸlayan ülkelerin başında Norveç geliyor. SaÄŸlanan vergi teÅŸvikleri maliyet dezavantajını tümüyle ortadan kaldırdığı için, satılan araçların yüzde 50’den fazlası elektrikli. Ekim ayında Norveç’te elektrikli araçların payı yüzde 60’ı da aÅŸtı.
Destek Kesilince Satışlar DüÅŸüyor
Danimarka’da elektrikli araçlara yönelik destekler 2016’da azaltılınca fiyatlar anında yükseldi ve satışlar yüzde 60’dan fazla düÅŸtü. Kanada’nın Ontario eyaletinde teÅŸvik programı 2018’de sona erdirilince satışlar yüzde 50 geriledi. Çin’de elektrikli araçlara yönelik destekler 2019’da yarı yarıya azaltılınca, yerli üretici BYD’nin satışları bir önceki yıla göre yüzde 39 azaldı.
Salgın Döneminde Destekler Sürmeli
Kearney uzmanlarına göre, Covid-19 salgınından çıkış dönemi, teÅŸviklerden vazgeçilerek elektrikli araç üreticilerinin kendi ayakları üzerinde durmalarını beklemek için pek doÄŸru bir zaman deÄŸil. Kearney Türkiye Direktörü Onur Okutur, halihazırda saÄŸlanan tüm desteklere raÄŸmen elektrikli araçların maliyetinin konvansiyonel araçlardan hâlâ çok yüksek olduÄŸuna dikkat çekerek, “Buna raÄŸmen elektrikli araçların, bireysel alıcılar için ağırlıklı olarak tüketici hassasiyetinden, kurumsal alıcılar açısından ise karbon nötr yaklaşımından ötürü tercih edildiÄŸini söyleyebiliriz. Fosil yakıtlı muadillerine göre pahalı olduÄŸu halde bu araçları almayı tercih edenleri caydırabilecek adımlar atmamakta fayda var” dedi.
Devlet Destekleri Vergi TeÅŸvikinden Ä°baret DeÄŸil
Kearney raporunda, elektrikli araçlara yönelik devlet desteklerinin vergi teÅŸviklerinden ibaret olmadığı, farklı desteklere de ihtiyaç duyulduÄŸu belirtildi. Bunlardan biri, yerleÅŸim bölgelerinde ÅŸarj altyapısının oluÅŸturulması. Bu kapsamda, yeni yerleÅŸim bölgelerinde ÅŸarj altyapısının oluÅŸturulmasının yasal bir zorunluluk haline getirilebileceÄŸi belirtildi. Bir diÄŸer seçenek olarak, ÅŸarj altyapısının oluÅŸturulmasına yönelik düÅŸük faizli kredilerin saÄŸlanması. Kearney Türkiye Direktörü Onur Okutur, elektrik dağıtım ÅŸirketlerinin çeÅŸitli desteklerle, ücretsiz veya kar marjı konulmayan ÅŸarj istasyonlarının inÅŸaatı konusunda cesaretlendirilmesinin faydalı olacağını belirtti ve baÅŸta EPDK olmak üzere kamu kurumlarının gerekli düzenlemeler için çalışmalarını sürdürdüÄŸünü vurguladı.
Ar-Ge Destekleri Nereye Yönelmeli?
Elektrikli araçların geliÅŸiminin önündeki en büyük engellerden biri, halihazırda yüksek gelir gruplarına yönelik üretiliyor olması. Bunun nedeni, pil ve diÄŸer bazı kritik ekipmanların yüksek maliyeti. Kearney uzmanları, elektrikli araçların menzilini artırmanın maliyet üzerinde aÅŸağı yönlü bir etki doÄŸurmayabileceÄŸine dikkat çekti ve devlet desteklerinin fiyatı azaltmaya yönelik Ar-Ge çalışmalarına yöneltilmesi gereÄŸini belirtti. Raporda, “Elektrikli araçlarda en maliyetli kısım pil olduÄŸu için devlet destekleri özellikle bu alandaki çalışmaları hedeflemeli” denildi.
Nadir Elementlere Bağımlılık
Kearney raporunda dikkat çekilen bir baÅŸka nokta, elektrikli araçlarla alanındaki teknolojilerin nadir bulunan elementlere ve kobalta bağımlılığı. Nadir element olarak nitelendirilen maddelerin çoÄŸunlukla Çin’de, kobaltın ise Orta Afrika’da çıktığı hatırlatılan raporda, ülkeler arasındaki politik sorunların arz kesintilerine yol açabileceÄŸi vurgulandı. Raporda, bu nedenle nadir bulunan elementlere bağımlılığı ortadan kaldıracak Ar-Ge çalışmalarının desteklenmesinin özel bir önem taşıdığı kaydedildi.
Ä°ÅŸbirlikleri Desteklenmeli
Devletin elektrikli araçlara destek verebileceÄŸi bir baÅŸka alan, otomotiv üreticilerinin filo ÅŸirketleri ve bankalarla iÅŸbirlikleri. Kearney uzmanlarına göre, tüketicideki elektrikli araçlara yönelik psikolojik bariyerleri kaldırmak için devletler görev üstlenmeli. Raporda bu kapsamda ilgili resmi makamların ÅŸarj istasyonlarının görünürlüÄŸünü artırması önerildi. Bir baÅŸka öneri, kamu spotları ile baÅŸlangıç maliyetleri yüksek olsa da elektrikli araçların uzun vadede daha kârlı olduklarını vurgulamak.
.jpg){kind=logo}
.jpg "Türkiye Geneli Elektrik Kesintileri")
.jpg)
