Enerjimagazin- Elektrik kesintilerinin yankıları sürerken Sayıştay’ın 2 yıl önceki TEİAÅž denetim raporu yeni bir skandalı daha ortaya çıkardı. Rapora göre, TEİAÅž’a ait 25 trafodaki kalıcı arıza ile dağıtım ÅŸirketlerinin kullanımında olan trafolardaki 120 bin 364 arızanın maliyeti vatandaÅŸtan çıkmış. 25 trafo arızasının maliyetinin 12,5 milyon Euro olduÄŸu belirtiliyor.
Türkiye’yi karanlığa boÄŸan elektrik kesintileriyle ilgili tartışmalar sürüyor. Elektrik iletim hatlarında yeteri kadar trafo olmamasından dolayı meydana gelen kalıcı arıza bedellerinin ise tarifeye yansıtılarak vatandaÅŸtan alındığı ortaya çıktı. Sayıştay’ın TEİAÅž 2013 denetim raporuna göre; TEİAÅž’a ait 25 trafoda oluÅŸan kalıcı arıza ile dağıtım ÅŸirketlerinin kullanımındaki trafolarda meydana gelen 120 bin 364 arızanın maliyeti vatandaÅŸtan çıktı.
25 trafo arızası için tarifeye yansıtılıp vatandaÅŸtan çıkan maliyetin 12,5 milyon Euro olduÄŸu ifade ediliyor. Dağıtım ÅŸirketlerinin kullanımındaki trafo arızaları eklenince bu miktarın çok daha fazla olduÄŸu ifade ediliyor. Enerji Mühendisleri Odası (EMO) Yönetim Kurulu BaÅŸkanı Hüseyin YeÅŸil, TEİAÅž’ın ve dağıtım ÅŸirketlerinin arızalarından kaynaklı ‘yeni yatırım’ ya da ‘bakım-onarım’ arıza bedellerini ‘iÅŸletme giderleri’ kapsamında deÄŸerlendirerek tarifeye yansıttığını söyledi.
Sayıştay’a göre elektrik devresinde voltaj veya akımı indirmek veya yükseltmek için kullanılan trafolarda fiili yük, kurulu gücünün yüzde 70’ine ulaÅŸtığında kapasite artırımına gidilmeli. Ancak 2013’te Türkiye’de yüzde 70’in üzerinde oluÅŸan fiili yüke raÄŸmen ne TEİAÅž ne de dağıtım ÅŸirketleri iletim hatlarında yeteri kadar kapasite artırımına gitti. Rapora göre Türkiye’deki mevcut trafo sayısı 2013’te 1.505 adetti. Gücü yüzde 70’in üzerine çıkan trafo oranı ise yüzde 49’u buldu. Bu da 739 trafoya denk geliyor. Trafo sayısı, 2013’te sadece yüzde 5,6 oranında artırıldı.
Oysa, mevcut güç baz alındığında trafo sayısının 2 bin 250 olması gerekiyordu. Yeterli trafonun olmamasından dolayı 2013’te önemli güç merkezinden müÅŸterilere enerji taşıyan hat veya kablo çıkışlarında arızalar meydana geldi. 2013’te güç trafolarında meydana gelen arızaların yüzde 35,9’unu bu arızalar oluÅŸturdu.
Arıza sayısı, bir önceki yıla oranla da yüzde 44,5 arttı. Konuyu deÄŸerlendiren EMO Yönetim Kurulu BaÅŸkanı Hüseyin YeÅŸil’e göre 25 transformatör için yapılan harcama 12,5 milyon Euro’ya denk geliyor. Ancak bu rakam gerçek arızaların maliyetini yansıtmaktan uzak. Arızalardan kaynaklanan ekonomik kaybı tespit etmek için çok boyutlu deÄŸerlendirme yapılması gerektiÄŸini vurgulayan YeÅŸil, bunun için sanayideki üretimin durması dahil bir dizi ekonomik kayıplar göz önüne alınarak maliyetin hesaplanması gerektiÄŸini söyledi. YeÅŸil, TEİAÅž’ın ve dağıtım ÅŸirketlerinin arızalarından kaynaklı ‘yeni yatırım’ ya da ‘bakım-onarım’ arıza bedellerini ‘iÅŸletme giderleri’ kapsamında deÄŸerlendirerek tarifeye yansıttığını da sözlerine ekledi.
zaman