Sabancı Holding Enerji Grubu BaÅŸkanı Hakman, HT Gazete’den Meltem Ersoy'a önemli açıklamalarda bulundu.
Enerjide yoÄŸun yatırım yapılan 2005-2007 yıllarında finansmanın döviz ile saÄŸlandığını hatırlatan Sabancı Holding Enerji BaÅŸkanı Hakman, “4 yıl ödemesiz finansmanlar saÄŸlandı, kur artışı sektörde yatırımın devamını zorlaÅŸtırır” diyor. Hakman, kendi projelerinin ise yola çıkmış projeler olduÄŸunu, iÅŸ planlarının deÄŸiÅŸmediÄŸini vurguluyor.
Sabancı Holding’in amiral gemisi Akbank, ancak holdingin yeni yatırımlarında aslan payını enerji alıyor. Sabancı Holding Enerji Grup BaÅŸkanı Selahattin Hakman’ın deyimiyle ‘Enerji, bankacılıktan sonra holdingin ana direÄŸi olacak.’ Son yıllarda peÅŸ peÅŸe yapılan yatırımlar, özelleÅŸtirmede alınan dağıtım bölgeleri de bu stratejinin parçaları. Hakman, 2015 yılına gelindiÄŸinde 5 bin megavatlık gücün devreye gireceÄŸi planına odaklandıklarını söylüyor. Enerjinin uzun vadeli yatırım ve güçlü finansman gerektirdiÄŸini vurgulayan Hakman’a göre, son dönemde Türkiye’nin içerisinden geçtiÄŸi siyasi gerginlik geçici bir durum. Kur artışının da uzun vadeli stratejileri çok etkilemeyeceÄŸini kaydeden Hakman, bu artışla birlikte borç ödemelerinin, kârlılığın ve yatırımların zora girebileceÄŸine iÅŸaret ediyor.
HT Gazete’den Meltem Ersoy Hakman ile geliÅŸmeleri ve enerjideki yol haritalarını konuÅŸtu:
Son 1 ayda kur yüzde 30 arttı, bu sizi nasıl etkiliyor?
Kur tabii ki ÅŸirketlerin kârlılığını doÄŸrudan etkiliyor. Enerji projeleri uzun dö nemli projelerdir, finansmanları da uzun dönemli finansmanlar. YoÄŸun bir ÅŸekilde enerji yatırımlarının yapıldığı 2005-2007 yıllarında TL ile borçlanmak mümkün deÄŸildi. Bu projelerde 12 senelik finansmandan bahsediyoruz, ilk 4 senesi ödemesiz, sonra ödemenin baÅŸladığı. Dolayısıyla kur artışı sektörde doÄŸrudan doÄŸruya hem nakit akımına, hem kâr zarar hesabına önemli bir yük getiriyor. Yatırımlara devam etmeyi zorlaÅŸtırıyor, yavaÅŸlatıyor. Genel sektör için bahsediyorum.
‘BÄ°ZÄ° ETKÄ°LEMEZ’
Sizin yatırımlarınız yavaşlar mı?
Bizimkiler zaten yürüyen projeler. Bizim öyle bir bakışımız yok, zaten o yüzden enerji sektöründe güçlü yatırımcı olmak önemli. Kısa vadeli sıkıntı bizde oluÅŸmaz.
Yatırım bütçesinde revizyon var mı?
Bizim 5 bin megavatlık hedefimizin yatırım bedeli 5.5 milyar Euro olarak belirlenmiÅŸti. Bunun bir kısmını gerçekleÅŸtirdik. Bizim iÅŸ planlarımız çok etkilenmez. Zaten kapasitenin önemli kısmı inÅŸaat halinde, baÅŸlamış projeler. Finansmanı yapılmış, yola çıkılmış. Bunlar tamamlanacak. Yarı yolda bırakacak halimiz yok. Daha ilerisine bakınca da, Türkiye’nin ekonomik potansiyeli belli. Belli bir büyüme süreci var. Elektrik talebi artışı da belli, son 10 yıla bakılınca yüzde 7 artış, önümüzdeki 10 yıl için yüzde 6 artış bekleniyor. En kötü ihtimalle yüzde 5 demek yılda 4 bin megavat santral demek. Her sene 8 milyar dolarlık yatırım gerekiyor. Bu geliÅŸme arada sekteye uÄŸrasa da bitmez.
"ERTELEME DOÄžRU BÄ°R KARARDI"
Üretim özelleÅŸtirmelerinde erteleme oldu, siz girecek miydiniz?
Åžartname almıştık ama karar vermemiÅŸtik. Portföye ve zamanlamaya ne kadar uygun, hangi beklentileri hangi fiyatlar cazip kılar bunlara baktıktan sonra bir kısmına gireceÄŸiz bir kısmına girmeyeceÄŸiz.
Ertelenmesi doğru bir karar mı? Ederini bulmaz mıydı?
Bunu gerek ÖÄ°B gerek Enerji Bakanlığı vurguluyor: önde gelen kriter fiyat deÄŸil. Fiyat ikinci üçüncü planda kalıyor. Daha önce yeterince modernizasyon yatırımı yapılmamasının sıkıntısını gazda gördük.
Fiyat deÄŸilse neden?
Bence fiyattan çok ilgi görebilmek, yatırımları yapabilecek yatırımcıları bulabilmek. Åžu anda gerek dünyada gerek Türkiye’de bu ortam yok. FED’in piyasaya verdiÄŸi parayı azaltmasıyla baÅŸlayan süreçte geliÅŸen piyasalara sermaye akımı zorlaÅŸtı. Buna Türkiye’nin kendi ÅŸartları da eklenince gerekli ilgiyi bulamayıp bunun baÅŸarısızlıkla sonuçlanması iyi bir sinyal olmaz. Bu ÅŸartlar altında ertelenmesi bence doÄŸru oldu.
AVRUPALI BAÅžINI KALDIRSA TÜRKÄ°YE’YÄ° GÖRECEK
Hakman, Avrupa’nın kendi elektrik piyasalarındaki sorunlara odaklandığını belirtip “Orayı bir reforme etseler baÅŸlarını kaldırınca, bizim ortağımız gibi, Türkiye’yi görecekler” diyor.
AÇ-KAPA PARASI TAÅžERONDAN OLABÄ°LÄ°R
ÖzelleÅŸtirmeden sonra sayaçlarda boÅŸu boÅŸuna aç-kapa paraları alındığı eleÅŸtirisine ne diyorsunuz? Biraz taÅŸeronlarla çalışılan yerlerde, kesmeyi de açmayı da yaptım gibi gösterirse böyle ÅŸeyler olabilir. Sistemlerin kendi kontrolünüzde olması önemli. BaÅŸkent’te yüzde 100 bizim kontrolümüzde, böyle bir ÅŸey olmaz. DiÄŸerlerinde de olmayacak.
ENERJÄ°DE HEDEF YÜZDE 25 PAY
Hakman, enerjide 6.5 milyar lira ciroya ulaÅŸtıklarını vurgulayıp “Sabancı içerisinde net varlık olarak bakarsak yüzde 20 paya çıktık. Hedefimiz yüzde 25’lere oturtmak” diyor.
KAMPANYA YAVAÅž YAVAÅž OLACAKTIR
Hakman, “Elektrikte serbest tüketici limitinin aÅŸağı çekilmesi pat diye kampanya dönemi getirmez, yavaÅŸ yavaÅŸ olacaktır” diyor.
OKUMADAN GEÇMEYÄ°N
SURÄ°YELÄ° MÜLTECÄ° SORUNU FÄ°YATLARA YANSIYABÄ°LÄ°R
ÖzelleÅŸtirmeden aldığınız Toroslar dağıtım bölgesinde Suriyeli mülteci sorunu ne boyutta? Toroslar’da hiç beklemediÄŸimiz bir durum oldu. 500 binin üzerinde Suriyeli mülteci geldi. Biz deÄŸerleme yaparken yeni yeni baÅŸlamıştı ama ne derece ilerleyeceÄŸi bilinmiyordu. Teknik kayıplar tahminimizden çok arttı.
Nasıl çözülecek?
Kamuyla düzenleyiciyle birlikte çalışmak gerek. Çünkü bu fors majör bir durum. Yatırım yapmak gerek. Bu EPDK’nın izniyle yapılıyor, ama bunu da tarifelere yansıtmak gerek. Yatırım kalemi de tarifeler içinde bir kalem sonuçta.
Zam olacak yani?
Bir bütünün içinde bir kalemdir yatırım. Çok yağışlı yıl olursa, Irak’tan ucuz gaz gelirse vs. etkisi telafi edilebilir. Bunlar olmazsa fiyatlara yansıyacak tabii.
DÄ°KKAT DÄ°KKAT!
YURTDIÅžI FIRSATI KAÇMADI
Yurtdışında geç kalırız endiÅŸeniz var mı?
Biz santral müteahhidi deÄŸiliz, aynı zamanda bir piyasa oyuncusuyuz. Tam bir piyasa olmalı ki gidelim, ÅŸu an civarda böyle bir ülke yok. Bizim önceliÄŸimiz Türkiye’de 5 bin megavatı devreye almak. Yurtdışına açılma konusunda acelemiz yok. Pazarlara bakınca çok önemli bir kaçan fırsat da yok.
TALEBÄ° Ä°KLÄ°M ETKÄ°LEDÄ°
2013 ilk yarıda beklentiden fazla büyüyen Türkiye’de elektrik talebi neden az arttı?
Nedenini detaylı inceledik: Ä°klim. 2012’de çok sert bir kış oldu, yaz da sıcaktı, bunların baz etkisi var. Türkiye 2012’ye baktığınızda elektrik talebi büyümenin 2 mislinden çok arttı. 2013’te de tam tersi oldu. Kış da yaz da yumuÅŸak geçti. Bu da talebi düÅŸürüyor.
.jpg){kind=logo}
.jpg "Türkiye Geneli Elektrik Kesintileri")
.jpg)
